Waarom vluchten geen keuze is
en je diploma geen hulp
Gelijkwaardigstelling van een buitenlands diploma in België
Diploma’s uit andere landen, zeker van buiten de EU, moeten in principe gelijkgesteld worden hier in België. Daarvoor moeten individuen die hun diploma gelijkwaardig willen maken bij het NARIC zijn.
Het NARIC, of National Academic Recognition Information Centre, is een dienst die instaat voor het erkennen van buitenlandse studiebewijzen. Bij het NARIC kan je terecht voor de professionele erkenning van onderwijsdiploma’s (EER- leerkrachten) en het NARIC levert ook attesten af voor houders van Vlaamse diploma’s in het buitenland.
NARIC is ook een informatiecentrum. Je kunt er terecht voor informatie over de Vlaamse en buitenlandse onderwijssystemen, maar ook voor informatie over de erkenning van buitenlandse diploma's die tot het hoger onderwijs, hoger beroepsonderwijs, volwassenenonderwijs en secundair onderwijs behoren.
Diploma behaald in een niet-EU-land
Het buitenlandse diploma van een land buiten de EU moet erkend en gelijkwaardig gesteld worden als de houder van het diploma ervoor kiest iets met zijn diploma te willen doen. Als dat beroep in België een ‘gereglementeerd’ statuut heeft, zoals een arts, of als men voor de overheid wil gaan werken, moet er sowieso een gelijkwaardigheidsstelling van het diploma gebeuren.
Het voorgaande betreft ‘de pure’ gelijkwaardigheidsstelling. Werkgevers in België (zoals poetsbedrijven) kunnen in principe mensen van buiten de EU aannemen zonder dat de diploma’s van die mensen gelijkwaardig gesteld zijn. Dat kan enkel als die mensen in kwestie er zelf voor kiezen om niets met hun diploma te doen en als de werkgever geen overheidsdienst is. Het is dus belangrijk om te onthouden dat die gelijkwaardigheidsstelling niet verplicht is in België. Het kunnen voorleggen van een diploma is op sollicitaties wel vaak een vereiste.
Normaal gezien is die dienst betalend (sinds 1 september 2013), maar er is een uitzonderingsregeling voor asielzoekers, erkende vluchtelingen (oorlogsvluchtelingen en dergelijken) en subsidiair beschermden. Voor hen is die dienst in principe niet betalend, of ze kunnen hun kosten terugvorderen. Wie een inburgeringstraject volgt, kan zich in de procedure laten bijstaan door een trajectbegeleider.
Diploma behaald in een EU-land
Diploma’s die behaald zijn in een EU-land, zullen in België sneller erkend worden door het NARIC. Dat komt omdat er op Europees vlak al heel wat regelgeving rond is.
Zo is er de Bolognaverklaring (1999) die ervoor zorgt dat bepaalde Bachelors en Masters (de BaMa-structuren) gelijkwaardig zijn binnen de EU. Een bepaald diploma dat men in België behaalt, is dan bijvoorbeeld in Frankrijk evenveel waard als eenzelfde diploma dat men in Frankrijk zelf kan behalen. Mits men bepaalde andere vereisten kan voorleggen, zoals het spreken van de taal.
Er is ook de LRC, of de Lisbon Recognition Convention, die onder meer stelt dat ieder land die het verdrag ratificeert, ervoor moet zorgen dat vluchtelingen en andere erkende ‘zwakkere groepen’ toch de kans krijgen om hoger onderwijs te volgen en daarbij gesteund worden. Ook stelt de LRC dat diploma’s in landen binnen de EU evenveel waard zijn, dus dat personen met een bepaald diploma op geen enkele manier gediscrimineerd mogen worden (ook niet om hun geslacht, geloof, …), en dat die personen in de EU evenveel kansen en ‘hulp’ moeten krijgen als ze in hun thuisland zouden krijgen. Ze moeten ook toegang krijgen tot de diensten van het land waar ze verblijven of hun studies of onderzoek voortzetten binnen de EU.
In principe moeten dus ook EU-onderdanen hun diploma laten gelijkstellen als ze iets met hun diploma willen doen. En ook bij gereglementeerde beroepen in België moet men erkend zijn. Maar de erkenning of gelijkwaardigheidsstelling zal veel vlotter en vaker aangenomen worden aangezien het diploma behaald was in een EU-land.
Met dank aan advocaten meester Samir Baki en meester Jos Vander Velpen om ons te helpen met informatie rond de gelijkstelling van diploma's in België
Bronnen
Council of Europe(2014), The Lisbon Recognition Convention, geraadpleegd op 4 maart 2016, http://www.coe.int/t/dg4/highereducation/recognition/lrc_EN.asp
ENIC-NARIC (juli 2014), The Lisbon Recognition Convention, 1997, geraadpleegd op 4 maart 2016, http://www.enic-naric.net/the-lisbon-recognition-convention-97.aspx
Universiteit Gent, Mieke Van Hecke (2009), 1999 Bolognaverklaring, geraadpleegd op 4 maart 2016, http://www.ugentmemorie.be/gebeurtenissen/1999-bolognaverklaring
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming, Lisbon Recognition Convention, geraadpleegd op 4 maart 2016, http://www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs/bologna/documents/Lisbon_Recognition_Convention.htm
Vlaamse Overheid, Gelijkwaardigheidserkenning van een buitenlands diploma of getuigschrift in Vlaanderen, geraadpleegd op 3 maart 2016, http://www.vlaanderen.be/nl/onderwijs-en-wetenschap/diplomas-en-getuigschriften/gelijkwaardigheidserkenning-van-een-buitenlands-diploma-getuigschrift-vlaanderen